Nedir mevzu hemen anlatayım. Benim de akademik olarak ilgimi çeken exoplanet'ların keşifleri son dönemde hız kazanmış durumda. Bundan ~10 sene önce bir exoplanet bulmak hiç kolay değilken (ki tarihleri 1988 senesine dayanıyor), artık tıpkı nötron yıldızlarının seri bir şekilde keşifleri gibi exoplanet'lar da (yani Güneş Sistemi dışındaki gezegenler) seri bir şekilde keşfedilmeye başlandı.
Bazı NASA astronomları aralarında "exoplanet'ların seri üretimine başlandı" diye espri bile yapmaya başlamış. Bu NASA astronomlarının espri anlayışlarına ayrıyaten hastayım ya neyse.
Keşifler için kullanılan yöntemler geliştikçe, keşif sayısı da artıyor pek tabii ki. Son dönemlere kadar çoğunlukla kendi sistemimizdeki Jüpiter gibi devasa gezegenleri keşfedebiliyorduk. Bunun sebebi, onlarca ışık yılı uzaktan sadece o kadar büyüklükte gezegenlerin görünür halde olmalarıydı. Zira hepimizin bildiği gibi gezegenler, yıldızların etrafında döner. Yıldızlar da ışık şiddeti bakımından son derece güçlü birer kaynak olduklarından, yakınlarındaki cisimlerin çoğunu gizlerler. E bizim teknolojimiz de bir yere kadar yetiyordu.
Fakat son iki haftada NASA ve ESA astronomlarından "Dünya benzeri exoplanet bulundu!" temalı bir haber sızmıştı. Bu kısa bir sürede fos çıktı. Şimdi ise yapılan açıklamalara göre "Evet, her an Dünya boyutlarında, Dünya benzeri atmosfere sahip, belki de içinde ilkel yaşam koşullarını barındıran bir gezegen bulabiliriz" deniliyor. Diyen kim? Harvard Üniversitesi'ne bağlı Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden David Latham. Bu açıklamayı onaylayan diğer kurumlar arasında NASA ve Colorado Üniversitesi de var.
Bu Earth-Like olarak anılan (Dünya-benzeri) gezegenin özellikleri muhtemelen neler olabilir?
- Benzer atmosfer yapısı
- Kayaç yüzeyi
- Atmosferinin içerisinde yoğun gaz barındırmaması
- Etrafında döndüğü yıldızın dibinde olmaması
Niye olmasın? Bilimsel açıdan uzayın derinliklerinde uygun şartları sağlayan bir gezegenin olmaması için bir engel yok. Yaşam için uygun şartların olmaması için de bir engel yok. Kısaca: olabilir, ama yok. Bu, hiçbir zaman olmayacağı anlamına gelmediği gibi, insanoğlu ömrü boyunca arasa bile bulamayabileceği anlamına da gelmektedir.
Dünya-benzeri gezegenimiz artık her an keşfedilebilir. Bu keşif için "radyal hız" tekniğini kullanıyorlar. Çünkü Dünya boyutlarında bir gezegeni, etrafında döndüğü yıldızın çevresinde bulabilmek için en hassas teknik bu radyal hız tekniğidir.
Bu yazıyı bitirmeden önce bir de anektod düşeyim;
1988'den beri toplamda 200-250 arasında bir sayıda Güneş Sistemi dışına ait gezegen keşfedildi. Bunların hepsi ortalama Jüpiter büyüklüğünde, ve hiçbirinde yaşam yok (koşullar bunu imkansız kılıyor).
E bu da kaynak.
Devamını Oku!
